1845 Meclis-i Muvakkat Lâyihası'ndan 2023 Eğitim Vizyonu Belgesine Eğitim Düzenlemeleri
Nizamiye Medreselerinin kurulması ile yenilenen eğitim sistemimiz; Gazzâlî gibi büyük şahsiyetler yetiştirdi; İslam dünyasının içeride İsmailîlik krizi, dışarıda ise Haçlı Seferleri ve Moğol İstilası'nı atlatmasını sağladı; Batı'nın Haçlı Seferleri sonrasındaki atılımlarına karşı da Müslümanları ayakta tuttu. Ne var ki eğitimde 10-11/16-17. yüzyıllarda başlayan duraksama, zamanla eğitim kurumlarımızı işlevini yerine getiremez duruma düşürdü.
Osmanlı Devleti, Batı karşısında varlığını sürdürmek için eğitimdeki tıkanmayı Batı'daki gelişmeleri takip edip alarak aşma yoluna gitti. Osmanlı'nın oldukça erken dönemlerinde Batı'dan Osmanlı'ya sığınan bilim adamlarının İslam'a geçmesi şartıyla istihdam edilmesi koşulu, I. Abdulhamid Dönemi'nde (1784-1789) kaldırıldı. Sonraki süreçte eğitimde yenilik (maarifin tecdidi), devletin temel hedefleri arasında yerini aldı. Yenilik çalışmaları, II. Mahmud Dönemi'yle (1808-1839) eğitimin halka yayılması, geleneksel dinî eğitimin dışında yer alan Rüşdiyelerin açılması ve eğitimde Fransızcanın öne çıkması gibi düzenlemelerle yeni bir aşamaya taşındı.
Bununla birlikte eğitim alanındaki yenilikler, bir vizyon metninden yoksun olarak yürütüldü. II. Mahmud'un vefatından (1839) hemen sonra ilan edilen Tanzimat Fermanı'nda (1839) da eğitimde yenilik çalışmaları ile ilgili bir maddeye yer verilmedi. Dolayısıyla Osmanlı'nın eğitimde yenilik çalışmalarının ilk vizyon belgesi, Abdülmecid Devri'nde 1845'te yayımlanan “Meclis-i Muvakkat Lâyihası”dır.