İletişim Bilgileri     Arama

Cezayir ve Cezayir'deki İslâmî Hareketler

  • Anasayfa
  • Cezayir ve Cezayir'deki İslâmî Hareketler
Cezayir ve Cezayir'deki İslâmî Hareketler

Cezayir ve Cezayir'deki İslâmî Hareketler

Cezayir, başta doğalgaz ve petrol olmak üzere zengin yer altı kaynaklarına sahip olması, Afrika'nın en geniş toprakları üzerinde bulunması, Akdeniz'e olan kıyısı ile Sahra Çölü'nün büyük bir kısmını kapsamına almasıyla önemli bir Akdeniz ve Afrika ülkesidir. Mağrib ülkeleri olarak adlandırılan Fas, Tunus, Libya ve bunlarla birlikte Cezayir tarih boyunca Akdeniz ve Afrika hâkimiyeti için stratejik bir öneme sahip olmuştur. Günümüzde de Cezayir'in bu önemi devam etmektedir.

Cezayir; kuzeyinde Akdeniz, doğusunda Libya ve Tunus, batısında Fas ve Batı Sahra, güneydoğusunda Nijer, güneybatısında Mali ve Moritanya'nın bulunduğu bir Kuzey Afrika ülkesidir. Başkenti, devlete de ismini veren Cezayir şehridir. Cezayir, Arapça da adalar anlamına gelmektedir. Bu isimlendirmenin şehre yakın körfezde bulunan adalardan geldiği bilinmektedir, ancak günümüzde bu adalardan biri hariç diğerleri yok olmuştur. Başkent Cezayir ile birlikte Oran, Konstantin, Annaba ve Batnah ülkenin diğer büyük şehirleridir. Resmi dil Arapça olmakla beraber iş hayatında ve gündelik diyaloglarda Fransızca yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Ülke insanın geniş bir kesimi Fransızca'yı bilmekte ve konuşmaktadır. Bunların yanında Berberilere ait olan diller de konuşulmaktadır ancak bunlar resmi dil olarak kabul edilmemiştir. Berberilerin yoğun talebi üzerine berberice bir dil olan Tamazihgt ulusal dil olarak tanınmıştır.

Yüzölçümü 2,381,741 kmolan Cezayir'in nüfusu 42 milyon civarındadır. Nüfusun büyük çoğunluğunu gençler oluşturmaktadır. Etnik olarak Arap ve Berberilerden oluşan ülke nüfusunun tamamına yakını İslam dinine mensuptur. Ehli Sünnet itikadına sahip ülkede hâkim mezhep Maliki mezhebidir.  

İdari olarak kırk sekiz vilayete ve iki yüz yirmi yedi ilçeye ayrılan Cezayir, devlet şekli olarak üniter bir yapıya sahiptir. Hükümet sistemi olarak da yarı başkanlık sistemi benimsenmiştir. Yürütme erkinin başında Cumhurbaşkanı ve bakanlar kurulu bulunmaktadır. Yasama görevi parlamento tarafından yürütülmektedir. 462 milletvekilinden oluşan Ulusal Halk Meclisi ve 140 senatörden oluşan Ulusal Konsey olmak üzere iki meclisi vardır. Yargı görevi de bağımsız mahkemeler tarafından icra edilmektedir. Kamu hukuku alanında Fransız, özel hukuk alanında ise İslam hukukunun etkisi görülmektedir.

Ülkenin kıyı kesimlerine Akdeniz iklimi, güney ve iç kesimlerine ise çöl iklimi hâkimdir. Ülkenin büyük çoğunluğu Sahra Çölü'nü kapsamına alan çöllerden oluşur. Tarıma elverişli alanlar Akdeniz ikliminin hâkim olduğu topraklar ve çöllerdeki vahalardır. Buna paralel olarak da nüfus, tarım topraklarının bulunduğu kıyı kesimlerde yoğunlaşmıştır. Ülkenin en önemli ve kalabalık şehirleri de buralardadır. Hurma, zeytin, buğday, arpa ve çeşitli meyve sebzeler tarımda ön plana çıkan ürünlerdir.

Yer altı kaynakları bakımından zengin olan ülke sahip olduğu doğalgaz rezervleriyle dünyada dokuzuncu sıradadır. Petrol ihraç eden ülkeler arasında olan Cezayir'in ekonomisi de doğalgaz ve petrol üzerine kuruludur. Ancak tarım, sanayi ve diğer sektörlerde de gelişmelerin olduğu görülmektedir. Ekonomik olarak Afrika'nın en iyi ekonomisinden birisine sahiptir. Ancak sahip olduğu potansiyele göre bir değerlendirme yapıldığında Cezayir'in çok daha zengin ve müreffeh bir devlet olması gerekir.